Thị trường chứng khoán không còn rẻ – Người mới nên bắt đầu khi nào?

Khi thị trường chứng khoán được xem là “đắt”, tức là định giá cổ phiếu đã vượt xa so với mức trung bình lịch sử hoặc lợi nhuận doanh nghiệp thực tế, nhà đầu tư mới thường rơi vào tình thế khó xử: tham gia ngay thì sợ mua đỉnh, chờ đợi thì sợ bỏ lỡ cơ hội. Đây là một nghịch lý phổ biến, và cách giải quyết nằm ở việc hiểu rõ bản chất của “đắt” và cách ứng xử phù hợp.

Đầu tiên cần nhận thức rằng thị trường không bao giờ rẻ hoặc đắt một cách tuyệt đối. Định giá cao thường đi kèm với kỳ vọng tăng trưởng trong tương lai, và cũng không ít lần “đắt” lại còn tiếp tục đắt hơn. Do đó, nếu bạn chỉ dựa vào cảm nhận chung hoặc tin tức để quyết định đứng ngoài, có thể bạn sẽ bỏ lỡ nhiều năm tăng trưởng. Nhưng ngược lại, nếu vội vã dốc toàn bộ vốn vào giai đoạn định giá căng thẳng, rủi ro điều chỉnh mạnh cũng rất lớn.

Với người mới, cách tiếp cận khôn ngoan nhất là không tìm cách dự đoán đỉnh đáy, mà là chia nhỏ vốn và tham gia dần theo chiến lược trung bình giá. Bằng cách đầu tư từng phần nhỏ theo định kỳ (ví dụ hàng tháng), bạn giảm bớt tác động của biến động ngắn hạn. Thị trường có thể điều chỉnh, nhưng bạn sẽ mua được ở nhiều mức giá khác nhau, tạo nền tảng ổn định hơn.

Song song đó, hãy ưu tiên lựa chọn quỹ ETF hoặc cổ phiếu doanh nghiệp lớn, ít biến động, để giảm thiểu rủi ro trong giai đoạn thị trường đang định giá cao. Với người mới, đây không chỉ là cách bảo vệ vốn, mà còn là cơ hội học hỏi cách vận hành thực tế của thị trường trước khi tiến sâu vào cổ phiếu tăng trưởng hoặc đầu tư chủ động.

Quan trọng hơn cả, đừng để cảm giác “thị trường đang đắt” khiến bạn mãi đứng ngoài. Thời gian là tài sản quý nhất trong đầu tư. Nếu bạn tham gia sớm bằng số vốn nhỏ, kỷ luật và đều đặn, thì kể cả bắt đầu trong giai đoạn giá cao, sau nhiều năm, lợi thế của lãi kép vẫn vượt xa những gì bạn tưởng tượng.